Bursa’da yaşayan Cebrail Çukurkaya boş zamanlarında 10 metrekarelik atölyesinde usturlap yapıyor. Antik çağda yapılan usturlapların birebir replikalarını yapan Çukurkaya’da o yıllarda da kullanılan pirinç malzemeler kullanılıyor.
Bursa’da bir devlet dairesinde çalışan 37 yaşındaki Cebrail Çukurkaya, boş zamanlarını gök cisimlerinin yüksekliğini ölçerek yerel saati ve namazı hesaplamak için kullandığı Orta Çağ bilgisayarı olarak bilinen usturlabın replikalarını üreterek geçiriyor. zamanlar. İşten boş zamanlarında kendisini tarihi Balibey Han’daki 10 metrekarelik atölyesine kilitleyen Çukurkaya, zamanının çoğunu burada geçiriyor. Ortaçağ usturlabında kullanılan pirinç malzemeye dekupaj testeresi ile şekil veren ve görsellere bakarak birebir kopyasını üreten Çukurkaya, usturlabı üretmek için aylar harcıyor. Tam bir el işçiliği ve iyi bir personel gerektiren usturlabın yapımı aynı zamanda astronomi bilgisi de gerektirir.
10 yıldır boş zamanlarını usturlap yaparak geçiriyor.
Usturlap yapımının iyi personel gerektirdiğini belirten Cebrail Çukurkaya, “Yaklaşık 10 yıllık usturlap yapma geçmişim var. İlk başlarda yapbozun kullanımı olan naht sanatıyla ilgilendim. Daha sonra usturlab yapımını öğrendim. Urfalı bir ustadan işçilik. Daha sonra bilim tarihiyle tanışınca bu dizelerin yurt dışında yapıldığını öğrendim. “Kendim yapabilirim diye düşündüm. Dekupaj testeresi kullanıyoruz, metali işleyebiliyoruz. Kendi kültürümüzde olan bu aracı kendimiz yapmak istedik ve bu şekilde yola çıktık” dedi.
Bilim tarihiyle tanıştı, hayatı değişti
Karakalem ve naht sanatında usta olan Çukurkaya, bilim tarihiyle tanıştıktan sonra usturlap üretmeye başladığını belirterek, “Usturlabın sevdası, bilim tarihiyle tanışmasıyla başladı. bilim. Usturlap bilim tarihinin temelidir. Usturlap Orta Çağ’ın bir tür bilgisayar, hesap makinesi ve saatiydi. Çok yönlü bir üründür.” En belirgin özelliği takımyıldızların, gezegenlerin ve güneşin gökyüzündeki açısal konumunu hesaplayarak zamanı ve yönümüzü bulmamıza yardımcı olan bir araçtır. Gündüz takımyıldızlarının güneşten yüksekliğini, gece ise takımyıldızların ufkunu matematiksel olarak ölçerek zamanı hesaplamamıza yardımcı olan bir araçtır. Zamanı hesaplamak için hangi aydasınız? Bunu bilmek gerekir ve hangi ayda olursanız olun güneşe bağlıdır. Takımyıldızlar veya güneşin yüksekliği bu şekilde hesaplanır. M.Ö. 150-200 yılları arasında Bursa’nın İznik şehrinde yaşayan Parkus adlı Yunan bilim adamına dayanmaktadır. İlk çıkış noktası İznik’tir. İslam coğrafyasında ise 800 yaşındadır. 1990’lı yıllarda İbrahimi Fezariye adlı bir astronom tarafından getirildi. Ayrıca yabancı kaynaklardan da çevrilmiştir. “İlk tercümeyi o yaptı ve İslam dünyasında ilk usturlabı da onun yaptığı biliniyor” dedi.
Zamanı yönlendiren araç: Usturlap
Yaptığı işi tarihe bir vefa borcu olarak gördüğünü belirten Çukurkaya, “Bir hobiden öte bilim tarihine, tarihin geçmişimize olan vefa borcumuzun ödenmesi olarak görüyorum. Unutulan bir şeydir. ve bunu tekrar gün yüzüne çıkarmaya çalışıyoruz. Düzenli vardiyalarımız var, işten sonra kalan zamanlarda çalışıyorum. Hatta bunu slogan olarak kullanıyorum.” “Zamandan arta kalan” demek, kendi zamanından kalma bir alet yapmışız demektir ve bunlar saat olduğundan o zamandan kalma bir alettir. Zamandan arta kalanlar sloganıyla bilim tarihine yolculuğa çıktık. Pirinç malzemeden yapılmıştır. Bunun nedeni ise her ikisinin de o dönemle kıyaslanmasıdır. “Kullanımı kolay bir malzemedir. Denizciler de sıklıkla kullanır. Su ve nemden etkilenmemesi ve oksitlense bile üzerindeki yazıların daha rahat okunabilmesi nedeniyle pirinç metal tercih edilmiştir. Orijinal malzemedir. pirinç ve benim yaptıklarım da tam olarak pirinç malzemelerden oluşuyor” dedi. -BURSA
