Türkiye Afet Atık Yönetimi Rehberi hazırlanıyor
Nagihan kalsın
İklim Değişikliği Politikaları ve Araştırma Derneği’nin hazırlayacağı Türkiye Afet Atıkları Yönetimi Rehberi hakkında değerlendirmede bulunan Dernek Lideri Baran Bozoğlu, deprem atıklarına ilişkin analiz üretilmesi gerektiğini başından beri belirttiklerini söyledi.
Dünyada da bu tarzda rehberler var.
Bozoğlu, “Kendi ellerimizle yeni felaketler yaratma riskiyle karşı karşıyayız. Deprem atıkları şu anda en büyük ekolojik risktir. 100 ila 210 milyon ton arasında deprem atığı oluştu. Tehlikeli atıklar, asbest ve ekonomik değeri olan atıkların birbirine karıştığını görüyoruz. Bu atıkları iki Erciyes dağı büyüklüğünde tanımlayabiliriz. “Bu atıkları Hatay geneline yaydığımızda Hatay’ın bir metre yükselebildiğini görüyoruz” dedi.
Hazırlayacakları rehberi değerlendiren Bozoğlu, “Olası bir afet yönetimine tüm belediyelerin nasıl hazırlanacağına dair bir rehber oluşturmuş olacağız. ABD ve Kanada’da afet atıklarının nasıl yönetileceğine dair rehberler var. Depremin ardından öncelik önce vatandaşların canının kurtarılması, ardından da gıda ve yerleşim sorunlarının çözülmesi oldu. Artık atık yönetimini detaylı olarak ele almamız gerekiyor. Ağır ve orta hasarlı binalar çökmeye devam ediyor. Bunların yıkılarak sağlıklı bir şekilde ekonomiye kazandırılmasına ihtiyacımız var.
Bu kadar büyük bir çözüm israfı karşısında aslında bu israfı avantaja çevirme şansımız var. Şehirleri küllerinden yeniden inşa etme şansımız var. Bu atıkların ekonomiye kazandırılması mümkündür. Ülkemiz bu güce sahiptir. “Finansal bir sıkıntı var ve burada uluslararası finans kuruluşlarının mali desteklerinin arttırılması gerektiğini burada ifade etmek isterim” dedi.
“Atıktan yeni üretim modelleri oluşturulabilir”
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı GEF SGP Türkiye Ulusal Koordinatörü Gökmen Argun, etkinlikte yaptığı konuşmada, Türkiye’nin afetlere karşı savunmasız bir ülke olduğunu belirterek, önlem olarak reflekslerin hızla geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Argun, “Sahaya gittiğimizde başta asbest olmak üzere atık konusunda büyük bir korku vardı.
Ayrılığın getirdiği zorluklarla ilgili sorunlar vardı. Bölgede çok sayıda sivil toplum kuruluşu var. Birbirleriyle dayanışma içerisindeler. Zor şartlarda her şeye proje geliştirmeye çalışıyorlar. “İşbirliğini güçlendirmeliyiz” dedi. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası Ankara Ofis Lideri Mehmet Üvez de atıkların ekonomik boyutuna dikkat çekerek, atıklardan yeni üretim modelleri oluşturulabileceğini kaydetti.